O'zbekistonda ko'chmas mulk bozori: Sotuvlar faoliyati qayta tiklanmoqda
O‘zbekistonda oktabr oyida ko‘chmas mulk bozoridagi faoliyat yana jonlandi. Iqtisodiy tadqiqotlar va islohotlar markazining tahlillari shuni ko‘rsatmoqdaki, bozorda umumiy faoliyat o‘sishi kuzatilgan, ayniqsa, ayrim hududlarda bu faoliyat sezilarli darajada oshgan.
Oktyabr oyidagi ko‘chmas mulk bitimlari
O‘tgan oktyabr oyida mamlakat bo‘ylab jami 21,4 mingta ko‘chmas mulk bitimi amalga oshirildi. Bu sentyabr oyiga nisbatan 0,6% o‘sishni anglatadi. Umumiy ko‘rsatkichga ko‘ra, faoliyatning yillik 2% oshishi bozorning tiklanishidan dalolat berayapti.
Mutaxassislarning fikricha, bu ko‘chmas mulk sohasidagi talabning o‘sishi hamda bozor ishtirokchilarining yanada faol bo‘lishiga bog‘liq. Ayniqsa, ayrim hududlardagi o‘sish ko‘rsatkichlari bu jarayonning samaradorligini ochiq ko‘rsatib turibdi.
Eng yuqori o‘sish qayd etilgan hududlar
Ko‘chmas mulk savdosi bo‘yicha eng yuqori o‘sish Toshkent viloyatida qayd etildi. Bu hududda bitimlar soni 10% ga ortgan. Shuningdek, Qoraqalpog‘iston Respublikasi (+8,1%) va Jizzax viloyati (+7,5%) kabi hududlarda ham faoliyat sezilarli o‘sgan. Bu hududlarda yangi qurilishlar, ipoteka shartlari va aholining ko‘chmas mulkka qiziqishi ortib borayotgani sabab sifatida ko‘rsatilmoqda.
Ayrim hududlarda faoliyat pasayishi
Shu bilan birga, ayrim hududlarda ko‘chmas mulk faoliyati pasayganini ham kuzatish mumkin. Xorazm, Surxondaryo va Namangan viloyatlarida sotuvlar soni sezilarli darajada kamaygan. Ba’zi tahlilchilar bu hududlardagi iqtisodiy omillar, aholi daromadlarining pastligi yoki mavsumiy o‘zgarishlar sabab bo‘lishi mumkinligini ta’kidlashmoqda.
Bozorning tiklanish sabablari
Ko‘chmas mulk bozoridagi tiklanish bir necha asosiy omillarga bog‘liq:
- Qurilish va ipoteka dasturlari: Hukumat tomonidan amalga oshirilayotgan uy-joy dasturlari ko‘plab oilalar uchun uy-joy sotib olishni qulayroq qildi.
- Qurilish materiallari bozori: Sifatli qurilish materiallarining arzonlashishi va yangi qurilishlar sonining ortishi sotuvlarga ijobiy ta’sir qilmoqda.
- Shahar va qishloqlar infratuzilmasi: Toshkent viloyati va boshqa ayrim hududlarda infratuzilmaning rivojlanishi ko‘chmas mulk bozoriga bo‘lgan qiziqishni oshirdi.
Mamlakatimizda oktyabr oyidagi ko‘chmas mulk bozori ma’lum darajada faollashganini kuzatish mumkin. Ba’zi hududlarda ko‘rsatkichlar yaxshi o‘sishni ko‘rsatsa, boshqalarda pasayish qayd etilgan. Bozor faoliyati yildan-yilga o‘sib, iqtisodiyotning muhim sektori sifatida yanada rivojlanib bormoqda.
Bundan kelib chiqadiki, ko‘chmas mulk bozoridagi yangiliklar va trendlarni kuzatib borish aholining ehtiyojlariga mos qarorlar qabul qilishga yordam beradi. Yangi qurilishlar, qulay shart-sharoitlar va uy-joy savdosi imkoniyatlari bozor ishtirokchilari uchun yanada ko‘proq istiqbolli bo‘lib qolmoqda.