Uy xarid qilishdagi 9 xato: Qanday qilib oldini olish mumkin ?

Xalqimizda “uy sotib olish - bu Vatanga ega boʻlish”, degan naql yuradi. Haq gap. Ammo ko‘p hollarda bu jarayonda turli xatolarga yo‘l qo‘yamiz. Ba’zi xatolar vaqt, pul va stressni ko‘paytirishi mumkin, shuning uchun ularni oldindan bilish va oldini olish juda muhim. Ushbu maqolada uy xarid qilishda keng tarqalgan xatolar va ulardan qochish yo‘llarini ko‘rib chiqamiz.

1. Moliyaviy holatiga e’tibor bermaslik.

Xatolik: Ko‘plab xaridorlar uyni sotib olish jarayonida dastlab moliyaviy tayyorlik darajasini aniq baholamaydilar. Uyni xarid qilishdan oldin o‘z daromad va xarajatlarini tahlil qilmaslik, kelajakdagi moliyaviy rejalarga to‘g‘ri kelmasligi va uzoq muddatli qarzga olib kelishi mumkin.

Tavsiya: Uy xarid qilishdan avval daromadingiz, majburiy xarajatlaringiz va kutilmagan vaziyatlar uchun zaxira mablag‘ingizni aniq hisoblang. Shuningdek, dastlabki to‘lov va kelajakda to‘lanadigan foizlar miqdorini ham e’tiborga oling. Moliyaviy maslahatchidan yordam olish, kredit imkoniyatlarini o‘rganish va real byudjetni rejalashtirish foydali bo‘ladi.

2. Uy bahosini to‘g‘ri baholamaslik.

Xatolik: Ayrim xaridorlar uyning real qiymatini baholashni unutadi yoki shoshilib yuqori narxda uy sotib olishga rozi bo‘ladilar. Bu kelajakda uyni qayta sotish yoki ta’mirlash xarajatlarini oshirishi mumkin.

Tavsiya: Uyni sotib olishdan oldin joylashuvi, yaqin atrofdagi infratuzilma va kelajakdagi rivojlanish imkoniyatlarini o‘rganing. Tajribali baholovchini chaqirib, uyning haqiqiy qiymatini aniqlash foydali bo‘ladi. Bu sizga moliyaviy zararlarni kamaytirishga yordam beradi.

3. Uyning texnik holatini tekshirmaslik.

Xatolik: Ko‘pchilik xaridorlar uyning texnik holatini chuqur tekshirishni unutadilar. Eski uylarni tanlashda bu xato ayniqsa keng tarqalgan bo‘lib, keyinchalik kutilmagan ta’mirlash xarajatlariga sabab bo‘lishi mumkin.

Tavsiya: Uyni sotib olishdan avval mutaxassislar yordamida uyning texnik holatini, jumladan elektr simlari, quvurlar, isitish tizimi va tomining ahvolini tekshiring. Bu qadam keyingi ta’mirlash xarajatlarini ancha kamaytirishi va uyingizning holatini uzoq muddatga saqlab qolishga yordam beradi.

4. Kredit shartlarini to‘liq tushunmaslik.

Xatolik: Uy kreditini tanlashda ba’zi xaridorlar shartlarni to‘liq tushunmasdan imzo chekishadi. Bu kelajakda ortiqcha foizlar yoki jarimalar to‘lash ehtimolini oshiradi.

Tavsiya: Kredit shartlarini yaxshilab o‘rganing va shartnoma tafsilotlariga diqqat bilan e’tibor bering. Kredit foizi, jarimalar, dastlabki to‘lov va to‘lov muddatlari kabi barcha tafsilotlarni tushunganingizdan so‘ng qaror qabul qiling. Yaxshi bank yoki kredit tashkilotini tanlashda moliyaviy maslahatchilar yordamidan foydalanish tavsiya etiladi.

5. Faqatgina bir necha variantni ko‘rib chiqish.

Xatolik: Ayrim xaridorlar tezroq uy sotib olish maqsadida bir necha uyni ko‘rib chiqadi va shoshilib birini tanlashadi. Bu esa yaxshi variantni qo‘ldan boy berish yoki noto‘g‘ri qaror qabul qilishga olib kelishi mumkin.

Tavsiya: Uy xarid qilishdan oldin keng qamrovli izlanish olib boring va turli variantlarni taqqoslang. Joylashuv, narx va qulaylik jihatlarini diqqat bilan o‘rganib chiqing. Ko‘proq uyni ko‘rib chiqish va taqqoslash orqali siz o‘zingizga mos, eng yaxshi variantni topishingiz mumkin.

6. Shoshilib qaror qabul qilish.

Xatolik: Uy sotib olish jarayonida shoshilib qaror qabul qilish – keng tarqalgan xato. Ko‘pchilik dastlabki uylarni yoqtirganda, boshqa variantlarni ko‘rib chiqmasdan tezda xarid qilishga qaror qilishadi.

Tavsiya: Barcha jihatlarni diqqat bilan ko‘rib chiqing va ortiqcha shoshilmang. Uy sotib olish jarayonini rejalashtiring, barcha hujjatlar va shartlarni to‘liq tushunganingizdan so‘nggina yakuniy qarorni qabul qiling.

7. Oila a’zolarining ehtiyojlarini inobatga olmaslik.

Xatolik: Ko‘p hollarda xaridorlar faqat o‘z ehtiyojlarini hisobga olishadi va oilaning boshqa a’zolarining fikrini inobatga olmaydilar. Bu esa kelajakda noqulayliklar tug‘dirishi mumkin.

Tavsiya: Uy xarid qilish jarayonida barcha oila a’zolarining ehtiyoj va istaklarini e’tiborga oling. Masalan, bolalar uchun yaqin atrofda maktab va bolalar bog‘chalari mavjudligi, transport qulayligi kabi omillarni ham hisobga olish muhim.

8. Uyni rasmiylashtirish jarayonini to‘liq tushunmaslik.

Xatolik: Uy sotib olishda hujjatlarni to‘g‘ri rasmiylashtirmaslik keyinchalik qonuniy muammolarga olib kelishi mumkin. Ko‘pchilik hujjatlar bilan bog‘liq jarayonni o‘zlari hal qilishga harakat qilishadi, bu esa xatolik ehtimolini oshiradi.

Tavsiya: Uy rasmiylashtirish jarayonida yuridik maslahatchi yoki advokat yordamidan foydalanish tavsiya etiladi. Ular sizga hujjatlarni to‘g‘ri tayyorlash va qonuniy jihatlarni tushuntirishda yordam beradi. Bu qadam kelajakda noqulayliklarni oldini olishga yordam beradi.

9. Kelajakdagi xarajatlarni baholamaslik.

Xatolik: Ayrim xaridorlar kelajakdagi texnik xizmat ko‘rsatish va ta’mirlash xarajatlarini hisobga olmaydilar. Bu esa uyni xarid qilgandan keyin rejalashtirilmagan xarajatlarga olib kelishi mumkin.

Tavsiya: Uy xarid qilishdan avval texnik xizmat va ta’mirlash xarajatlarini hisoblab chiqish kerak. Masalan, eski uylarni sotib olishda ta’mirlash uchun qo‘shimcha mablag‘ ajratishga tayyor bo‘ling.

Uy xarid qilish - katta jarayon va unda har bir tafsilot muhim. Moliyaviy tayyorgarlik, uy narxi, texnik holat, hujjatlar va boshqa omillarni oldindan rejalashtirish orqali siz noto‘g‘ri qaror qabul qilishdan saqlanishingiz mumkin. Shoshilmasdan, ehtiyotkorlik bilan harakat qilish va mutaxassislar yordamidan foydalanish eng yaxshi qarorni qabul qilishga yordam beradi.