2024-yilda Toshkentda yer narxi va uy-joy bozoridagi o‘zgarishlar

Toshkent shahrida yer uchastkalari va uy-joy narxlari har doim yuqori talabga ega bo‘lib kelgan. Oʻzbekiston Respublikasi Markaziy banki tomonidan o‘tgan yilning to‘rtinchi choragi yakunlari bo‘yicha ko‘chmas mulk bozori tahliliga ko‘ra, bu bozorda ancha o‘zgarishlar yuz berdi.

Xususan, yer narxlari va ijara to‘lovlari pasaygan bo‘lsa-da, uy-joylarning umumiy narxi oshishda davom etayapti. Bu o‘zgarishlar bozor ishtirokchilari uchun qanday ta’sir ko‘rsatadi va kelajakda qanday tendensiyalar kuzatilishi mumkin? Keling, masalani batafsil tahlil qilamiz.

Yer uchastkalari bozori: Narxlar pasayishi va barqarorlashuvi.

Toshkent shahrida yer uchastkalarining narxi sezilarli darajada pasaydi. O‘tgan yil yakunlariga ko‘ra, 1 sotix yerning o‘rtacha bahosi 352 million so‘mni tashkil etdi. Bu esa 2023-yilga nisbatan 2,9% ga arzonlashganini ko‘rsatadi.

Biroq yil davomida narxlar turlicha shakllandi:

2024-yilning birinchi yarmida yer narxlari tushib bordi.

Avgust oyidan boshlab esa narxlar koʻtarila boshladi.

Toshkent hali ham boshqa hududlarga qaraganda ancha qimmat bo‘lib qolyapti. Masalan, Toshkent shahridagi 1 sotix yer Toshkent viloyatidagi o‘rtacha yer narxidan (100 mln soʻm)3,5 baravar qimmat.

Boshqa viloyatlar bilan taqqoslaganda ham Toshkentdagi narxlar ancha yuqori:

- Ikkilamchi uy-joy narxlari Toshkentda Samarqandga nisbatan 1,5 baravar qimmat.

- Toshkent va Toshkent viloyati o‘rtasidagi tafovut esa 1,8 baravarga teng.

Bu esa shuni ko‘rsatadiki, Toshkentdagi ko‘chmas mulk bozori hali ham yuqori talab va narxlar farqiga ega bo‘lib qolyapti.

Uy-joy bozori: Birlamchi bozor tezroq o‘smoqda.

Uy-joy bozorida ham 2024-yilda sezilarli o‘zgarishlar boʻldi.

- Birlamchi uy-joy bozorida narxlar so‘mda 11,4% ga, dollarda esa 6,7% ga oshdi.

- Ikkilamchi bozorda narxlarning o‘sish sur’ati nisbatan past bo‘ldi: uy-joylarning so‘mdagi qiymati 6,3% ga, dollardagi narxi esa 1,8% ga oshdi.

Bu esa yangi qurilgan uy-joylarga talabning hali ham yuqori ekanligini ko‘rsatyapti. Markaziy bank tahliliga ko‘ra, birlamchi bozordagi narxlarning tez o‘sishi aholining yangi qurilgan uy-joylarga bo‘lgan ehtiyojining yuqoriligi bilan bog‘liq.

Xususan, ipoteka kreditlari orqali sotib qilingan uylar 59%dan 66%gacha birlamchi bozorga to‘g‘ri kelgan.

Ijara bozori: Toshkentda narxlar tushmoqda, ammo ayrim hududlarda o‘sish bor

Toshkent shahrida ijara bozorida pasayish tendensiyasi davom etmoqda. Milliy valyutada ijara narxlari 8,2% ga arzonlashgan.

Biroq bu holat butun mamlakat bo‘ylab bir xil emas. Ayrim hududlarda ijara narxlari sezilarli darajada oshdi:

Xorazm viloyatida ijara narxlari 21,5% ga o‘sdi.

Samarqand va Navoiy viloyatlarida esa ijara narxlari 3,4% ga oshgan.

Aksincha, Farg‘ona (-3,5%) va Buxoro (-5,4%) viloyatlarida ijara narxlari pasaygan.

Kelajakda Toshkentda yer va uy-joy bozori qanday bo‘ladi?

Kelajakda Toshkentda yer va uy-joy bozori bo‘yicha quyidagi prognozlarni qilish mumkin:

- Yer narxlari biroz koʻtariladi. 2024-yilning ikkinchi yarmida narxlar pasayishdan to‘xtadi va barqarorlik kuzatildi. Bu tendensiya davom etishi mumkin.

- Birlamchi bozorda uy-joy narxlari o‘sishda davom etishi mumkin. Yangi qurilgan uy-joylarga bo‘lgan talab hali ham yuqori va ipoteka kreditlari ham koʻproq birlamchi bozordagi uy-joylar uchun olinyapti.

- Ikkilamchi uy-joy bozorida narxlar sekinroq o‘sishi yoki barqarorlashishi mumkin. Ikkinchi darajali uy-joylarga talab nisbatan pasaygan, bu esa narxlarning o‘sishini sekinlashtirishi mumkin.

2024-yilda Toshkentda ko‘chmas mulk bozorida sezilarli o‘zgarishlar kuzatildi.

Yer narxlari pasaydi, lekin asta-sekin koʻtarila boshlayapti.

Birlamchi uy-joy bozorida narxlar oshishda davom etyapti, bu aholining yangi qurilgan uy-joylarga bo‘lgan talabining yuqoriligi bilan bog‘liq.

Ikkilamchi uy-joy bozori nisbatan sekinroq o‘syapti, bu esa xaridorlarning yangi qurilgan uylarga ko‘proq e’tibor qaratayotganidan dalolat beradi.

Ijara narxlari Toshkentda pasaygan, lekin ayrim hududlarda, ayniqsa Xorazm viloyatida ancha o‘sish kuzatilgan.

Bu tendensiyalar kelajakda ham davom etishi mumkin. Toshkentda uy-joy bozori jadal rivojlanib boryapti va bu jarayonda talab va taklif o‘zgarishlari narxlarga ta’sir ko‘rsatishda davom etadi.