Kvartirada energiya samaradorligini qanday oshirish mumkin? (Elektr energiyasini tejash usullari)

 

Bugungi kunda kvartirangizda energiya samaradorligini oshirsangiz, yaʼni energiyani tejasangiz, xarajatlaringiz kamayad. Bu orqali atrof-muhitni muhofaza qilishga ham hissa qo‘shaasiz. Uy-joyda elektr energiyasini tejashning ko‘plab usullari mavjud bo‘lib, ular oddiy odatlardan tortib, zamonaviy texnologiyalarni qo‘llashgacha bo‘lgan choralarni o‘z ichiga oladi. Quyida energiya tejash bo‘yicha amaliy maslahatlar beriladi.

1. Energiya tejovchi yoritish tizimlaridan foydalanish.

LED lampalar: Oddiy lampalar o‘rniga LED lampalardan foydalanish 80% gacha energiyani tejaydi va ularning ishlash muddati ham ancha uzoq.

Sensorli chiroqlar: Yorug‘likka bo‘lgan ehtiyojga qarab avtomatik yoqilib-o‘chadigan sensorli tizimlarni o‘rnatish energiyani sezilarli darajada tejaydi.

Tabiiy yoritishdan foydalanish: Derazalaringizni ochiq tuting va ichki pardalarni yorug‘likni to‘smaslik uchun och rangda tanlang. Bu kunduzgi yorug‘likdan maksimal darajada foydalanish imkonini beradi.

2. Energiya samarador texnikalarni tanlash.

A++ klass texnikalar: Muzlatkich, kir yuvish mashinasi va konditsioner sotib olayotganda, energiya samaradorlik ko‘rsatkichi yuqori (A++ yoki A+++) texnikalarni tanlang. Ular kamroq energiya sarflaydi.

Smart texnologiyalar: Aqlli uy tizimlari (“smart home systems”) elektr jihozlarini masofadan boshqarish imkonini beradi va ortiqcha energiya sarfini oldini oladi.

3. Elektr jihozlarini samarali boshqarish.

Ortiqcha ulanishga yoʻl qoʻymang: Ko‘pchilik elektr jihozlarini foydalanmayotganda ham tokda qoldiradi. Bunday holat “phantom load” yoki yashirin energiya iste'moli deb ataladi. Foydalanilmayotgan jihozlarni tokdan uzish bu isrofgarchilikning oldini oladi.

Aqlli rozetkalar: Bunday rozetkalar elektr jihozlarini avtomatik ravishda o‘chirib qo‘yadi va energiyani tejashda yordam beradi.

Misol uchun, koʻpchilik telefonini “zaryadka”ga ulaydi-yu, telefon quvvati 100 foiz boʻlganda ham, uni uzib qoʻyishga shoshilmaydi. Bunda ham ortiqcha elektr energiya sarf qilinadi, ham telefonni bora-bora nosoz holatga keltiradi.

4. Uy-joyingizni izolyatsiya qilish.

Issiqlikni saqlovchi derazalar: Ikki qavatli oynalar yoki issiqlik saqlovchi deraza plyonkalari issiqlik yo‘qotilishini kamaytiradi, bu esa isitish va sovutishga ketadigan xarajatlarni kamaytiradi.

Yoqimli mikroiqlim yaratish: Deraza va eshiklarning tirqishlarini yopish uchun maxsus rezina qoplamalardan foydalaning.

Shift va devor izolyatsiyasi: Uy devorlari va shifti yaxshi izolyatsiya qilingan bo‘lsa, uyni isitish va sovutishga kam energiya sarflanadi.

5. Zamonaviy isitish va sovutish tizimlari.

Quyosh energiyasidan foydalanish: Quyosh panellari elektr energiyasi ishlab chiqarishda samarali va ekologik toza manba hisoblanadi.

Invertor texnologiyali konditsionerlar: Odatdagi konditsionerlarga nisbatan energiyani tejashda sezilarli afzalliklarga ega.

6. Suv isrofini kamaytirish.

Energiya samarador suv isitgichlar: Elektr suv isitgich o‘rniga quyosh suv isitgich tizimlariga o‘tish ko‘p energiyani tejashga yordam beradi.

Suvni tejaydigan moslamalar: Tejamkor kran nasadkalari va suv oqimini cheklovchi moslamalar o‘rnatish orqali energiya va suv sarfini kamaytirish mumkin.

7. Oddiy kundalik odatlarni o‘zgartirish.

Chiroqlarni o‘chirish: Bo‘sh xonada chiroqlarni o‘chirish oddiy, ammo samarali odat.

Past haroratda kir yuvish: Kir yuvish mashinasini past haroratda ishlatish va to‘liq to‘ldirib ishlatish elektr sarfini kamaytiradi.

Elektr pechdan oqilona foydalanish: Pechni kamroq oching va o‘zingizga kerakli miqdorda ovqat pishiring.

8. Elektr energiyasi hisobini kuzatish.

Smart hisoblagichlar: Aqlli elektr hisoblagichlar elektr sarfini monitoring qilib boradi va sizga ortiqcha sarflanayotgan energiyani aniqlash imkonini beradi.

Energiya monitoring dasturlari: Ular sizga qaysi jihoz qancha elektr sarf qilayotganini ko‘rsatadi.

9. Energiyani tejash uchun mahalliy resurslardan foydalanish.

Quyosh chiroqlari: Bog‘ va tashqi yoritish uchun quyosh batareyali chiroqlardan foydalaning.

Mahalliy ishlab chiqaruvchilarning energiya samarador mahsulotlari: O‘zbekistonda ishlab chiqarilgan yuqori samarali texnika va materiallarni tanlang.

Elektr energiyasini tejash bu oddiy odatlarni shakllantirishdan tortib, zamonaviy texnologiyalarga o‘tishgacha bo‘lgan murakkab jarayon. O‘zbekiston sharoitida quyosh energiyasi va tabiiy tejamkor yoritish imkoniyatlaridan foydalanish katta samara beradi. Shu usullarni bosqichma-bosqich hayotingizga joriy etsangiz, keyingi natijalarni ko‘rib ajablanishingiz aniq.a