2025-yilda O‘zbekistonda ipoteka kreditlari: eng qulay shartlar va foiz stavkalari

O‘zbekistonda uy-joy sotib olish uchun aholi orasida ipoteka kreditlaridan foydalanish keng tarqalgan.

Respublikadagi mavjud 36 ta bankdan 21 tasida ipoteka krediti rasmiylashtirish mumkin, ularning o‘rtacha foiz stavkasi 25 foizni tashkil qiladi.

Ipoteka kreditlarining turlari

O‘zbekistondagi banklar ipoteka kreditlarini ikki turga ajratadi:

1. Davlat dasturi bo‘yicha ipoteka kreditlari – bu kreditlar faqat foydalanishga topshirilgan “novostroyka”lardagi kvartiralarni sotib olish uchun beriladi.

Kredit stavkasi yillik 16,5–17,5 foiz atrofida bo‘lib, asosiy moliyalashtirish manbai - Iqtisodiyot va moliya vazirligi hisoblanadi. Shuningdek, bunday kreditlar miqdori cheklangan.

2. Oddiy ipoteka kreditlari – bu kreditlar “novostroyka”lardagi kvartiralar va ikkilamchi uy-joylar uchun ajratiladi.

Ushbu kredit turi bo‘yicha foiz stavkalari ancha yuqori bo‘lib, o‘rtacha 25 foizni tashkil qiladi, chunki u bankning o‘z mablag‘lari hisobidan beriladi. Cheklanmagan.

Davlat dasturi bo‘yicha ipoteka kreditlari

Bugungi kunda davlat dasturi asosida ipoteka kreditlarini 12 ta bank orqali rasmiylashtirish mumkin.

Kreditning maksimal muddati 20 yil bo‘lib, ayrim hollarda ikki oydan ikki yilgacha bo‘lgan imtiyozli davr ham mavjud.

Davlat dasturi bo‘yicha ipoteka kreditlari quyidagi shartlarga ega:

Foiz stavkasi: 16,5–17,5%

Muddat: 20 yilgacha

Imtiyozli davr: 2 oydan 2 yilgacha

Maksimal kredit miqdori:

Toshkent shahri uchun – 420 mln so‘m;

Qoraqalpog‘iston Respublikasi va boshqa viloyatlar uchun – 330 mln so‘m.

Bundan tashqari, kam ta’minlangan fuqarolar uchun boshlang‘ich to‘lovni qoplash maqsadida 32 mln so‘mgacha subsidiya ajratilishi mumkin.

Ipoteka kreditini rasmiylashtirish jarayoni

Ipoteka kreditini olish uchun quyidagi bosqichlarni bajarish kerak:

- Daromadlar to‘g‘risidagi ma’lumotni tayyorlash;

- Oxirgi 6 oy davomida rasmiy daromadga ega bo‘lish talab qilinadi.

Kreditni qaytarish imkoniyatini bank baholaydi.

Hamkor jalb qilish (agar zarur bo‘lsa)

Kreditni mustaqil to‘lash imkoniyati bo‘lmasa, hamkor jalb qilish mumkin. Ariza beruvchi boshqa kredit bo‘yicha qarzdor bo‘lmasligi lozim.

Uy-joy tanlash va shartnomalar tuzish

Keyingi jarayon uy tanlash. Bunda uy quruvchi yoki mulk egasi bilan dastlabki shartnoma tuzish, mustaqil baholash o‘tkazish va kadastr hujjatlarini rasmiylashtirish mumkin.

Kerakli hujjatlarni taqdim etish

- Ariza

- Pasport yoki ID karta (arizachi va hamkoriniki);

- Daromad to‘g‘risidagi ma’lumot (arizachi va hamkoriniki);

- Uy-joy oldi-sotdi shartnomasi;

- Kadastr hujjatlari.

Hujjatlarni bank ko‘rib chiqib, kreditni tasdiqlagandan so‘ng qarzdor va bank o‘rtasida shartnoma tuziladi. Shundan keyin uy xaridor nomiga rasmiylashtiriladi, sug‘urta qilinadi va bankka garov sifatida qo‘yiladi. Eng soʻnggi bosqichda kredit puli quruvchi yoki sotuvchining hisob raqamiga o‘tkaziladi.

Ipoteka kreditlari bo‘yicha turli variantlar mavjud. Davlat dasturi orqali imtiyozli kredit olish mumkin bo‘lsa, oddiy ipoteka kreditlari yanada keng imkoniyatlarga ega. Kredit olishdan avval shartlarni chuqur o‘rganish va o‘z imkoniyatlaringizni real baholash muhim.

Davlat dasturi bo‘yicha ipoteka

*boshlang‘ich to‘lov 30% bo‘lganda kredit 17%ni tashkil qilad;.

**boshlang‘ich to‘lov 40% bo‘lganda kredit 17%ni tashkil qiladi;

***boshlang‘ich to‘lov 50% bo‘lganda kredit 16,5%ni tashkil qiladi.

Oddiy ipoteka

Ipotek krediti olinayotganda dastlabki to‘lov qanchalik katta bo‘lsa, foiz stavkasi shunchalik past bo‘ladi.