Novostroykadan uy xarid qilishda muhim jihatlar
“Uysot” platformasining ijtimoiy tarmoqlarida “Siz uchun “novostroyka” olishda nima muhim?” mavzusida soʻrovnoma oʻtkazgandik.
Soʻrovnoma natijalariga koʻra, unda ishtirok etgan 33,97% ishtirokchi birinchi navbatda narxlarga eʼtibor qaratishini belgilagan.
25,36% kishi qurilishning sifatiga, 22,01% esa hujjatlar muhim ekanini koʻrsatishgan. 18.66% ishtirokchi “novostroyka”ning joylashuvi muhim, degan variantni tanlagan.
Demak, koʻpchilik uchun kvartiraning narx-navosi muhim, shu bilan birga, qurilish sifati, hujjatlar masalasi va joylashuv ham keyingi oʻrinlarda muhim aspekt hisoblanadi.
Quyida “novostroyka” sotib olishda muhim boʻlgan jihatlarga eʼtibor qaratamiz.
1. “Novostroyka” joylashuvi va infratuzilma.
“Novostroyka” tanlashda eng muhim omillardan biri – uyning qayerda joylashganidir. O‘zbekistonda, ayniqsa, Toshkent, Samarqand, Buxoro kabi yirik shaharlarda infratuzilma katta ahamiyatga ega.
Uy atrofida maktab, bog‘cha, supermarket, poliklinika bormi? Jamoat transporti bekatlari yoki asosiy yo‘llarga yaqinmi? Ish joyingiz yoki bolalaringizning maktabiga borish uchun qancha vaqt ketadi?
Bu savollarga javob topish orqali “novostroyka” haqida tasavvuringiz tiniqlashadi.
Agar sizda aniq joylashuv bo‘yicha talablar bo‘lmasa va eng muhimi – maktabning turar-joy majmuasi hududida joylashganligi bo‘lsa, uning qurib bitkazilish muddatini, albatta, qurilish kompaniyasidan aniqlashtiring.
Masalan, qurilish kompaniyasi saytida hovlida maktab bo‘lishi yozilgan, ammo loyiha bo‘yicha u faqat besh yildan keyin qurilishi rejalashtirilgan bo‘lishi mumkin. Bu vaqtga kelib, ehtimol, sizga u endi kerak bo‘lmaydi, chunki aksariyat hollarda maktab birinchi bosqichda foydalanishga topshirilmaydi.
Shuningdek, xaritada yaqin atrofdagi metro yoki avtobus bekatigacha bo‘lgan haqiqiy masofani tekshiring. Masalan, metro 3 km uzoqlikda bo‘lishi mumkin, ammo u yerga borish uchun faqat bitta yo‘l bo‘lsa va doimiy tirbandliklar sababli 40 daqiqa vaqt talab qilinsa, bu muhim jihatga aylanadi.
2. Qurilish sifati va materiallar.
Ko‘pchilik “novostroyka”dagi xonadonlarda sifat masalasiga kam e’tibor beradi. Yangi uy-joyda hammasi yangi va sifatli, degan tasavvur bor.
Holbuki, kelajakda uyning qulayligi va chidamliligi aynan shu omilga bog‘liq.
Qurilish kompaniyasi qanday materiallardan foydalangan? Yerto‘la, lift va eshiklarning sifati qanday?
Bu masalalar bilan odatda xaridorlar qiziqmaydi. Ammo qiziqish, soʻrash kerak. Chunki bu uyda endi siz yashaysiz.
Misol uchun, devorlarga bosim o‘tkazib, qanchalik mustahkam ekanini tekshirib ko‘ring.
O‘zbekistonda hozirda monolit beton texnologiyasidan foydalanish keng tarqalgan, bu esa uylarning mustahkam va issiqlikni yaxshi ushlashiga yordam beradi.
3. Narx va to‘lov shartlari.
Narxni faqat kvadrat metr hisobidan emas, balki umuman, uyning imkoniyatlariga qarab baholash kerak.
To‘lov qanday amalga oshiriladi? Bosqichma-bosqich to‘lash yoki kredit olish imkoni bormi?
Uy qurilishi rasmiy ravishda tugatilganmi yoki hali davom etyaptimi?
Kommunal to‘lovlar qanchaga tushadi?
Bugungi kunda uy-joy xaridi uchun subsidiyalar miqdori ham, soni ham ortgan. Xoʻsh, quruvchi kompaniyaga tegishli TJMda subsidiya variantlari bormi? “Rassrochka” imkoniyatlari qanday?
Narx va toʻlov shartlari ham juda muhim. Shuning uchun bu masalaga jiddiy yondashish lozim.
4. Hujjatlar va rasmiy masalalar.
“Novostroyka”dan kvartira sotib olayotganda eng muhim bosqichlardan biri – hujjatlarni tekshirish.
Qurilish kompaniyasining litsenziyasi bormi? Kvartira kadastr hujjatlari tayyormi? Uy ekspluatatsiyaga topshirilganmi yoki hali qurilish davom etyaptimi?
O‘zbekistonda ko‘plab “novostroyka”lar hali qurilish tugamasdan sotuvga chiqariladi. Shuning uchun quruvchi kompaniyaning ishonchliligini tekshirish juda muhim.
5. Mahalla va qo‘shnilar.
Ba’zida uyning ichki qulayligi juda yaxshi bo‘lsa ham, atrof-muhit va qo‘shnilar bilan muammo boʻlishi mumkin. Qolaversa, oʻzbek xalqi uy sotib olayotganda u yerdagi qoʻni-qoʻshnilar ahilligi, oilalar tinchligi bilan ham qiziqadi.
Shunday ekan, “novostroyka” joylashgan hududda xavfsizlik choralari qandayligi, avtoturargoh yoki bolalar maydonchasi bor-yoʻqligi, qo‘shnilar kimlar, kimlar bilan yashashga to‘g‘ri kelish haqida batafsil qiziqish juda muhim.